Ҫӗмӗрле районӗнчи Хутар ялӗнче пурӑнакан 36 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл ҫынна вӗлернӗ тесе шутлаҫҫӗ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ҫак арҫын килӗнче 68 ҫулти тӑванӗпе хирӗҫсе кайнӑ. Кӗҫӗнни аслине пуҫӗнчен тимӗр пепельницӑпа 4 хутран кая мар ҫапнӑ. Лешӗ ҫавӑнтах вилнӗ.
36-ри арҫынна тытса чарнӑ. Ӑна следстви вӑхӑтӗнче хупса усрас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Ҫӗмӗрле районӗнчи Турханти ял вулавӑшӗнче «Ун мӑнаҫлӑхӗ — яланлӑхах!» кӗнеке куравне йӗркеленӗ. Районӑн официаллӑ сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна хальхи чӑваш ҫырулӑхӗн никӗслевҫине И. Я. Яковлева халалланӑ. Палӑртса хӑварар, чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӑн ҫуралнӑ кунӗнче, ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш чӗлхи кунне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Кӗнеке куравӗ темиҫе пайран тӑрать. Куракансем Иван Яковлевӑн биографийӗ ҫинчен пӗлме ҫеҫ мар, ҫавӑн пекех ачасем валли ҫырнӑ кӗнекесемпе те паллашма пултарӗҫ. Куравра Лев Кураковӑн, Геннадий Волковӑн, Юхма Мишшин тата ыттисен кӗнекисене вырнаҫтарнӑ.
Кӗнеке куравӗ ака уйӑхӗн 26-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Чӑвашкинона Хальхи истори патшалӑх архивӗпе пӗрлештерме йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Чӑвашкинон хӑш-пӗр пайне культура учрежденийӗсен хушшинче пайланӑ. Ҫамрӑксен театрӗ кинотеатрсене аталантарас енӗпе ӗҫлӗ.
Театр директорӗ Елена Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, культура учрежденийӗ Кино фончӗн конкурсне хутшӑнса кинозал уҫма 7 муниципалитета документсем хатӗрлесе пама хатӗ. Кунта сӑмах Улатӑр, Канаш, Красноармейски, Муркаш, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле тата Елчӗк районӗсем пирки пырать. Паянхи куна илсен,4 хулапа 14 районта 18 культура учрежденийӗнче кинозалсем пур.
Патшалӑх ветеринари служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ЧР Элтеперӗ Олег Николаев республикӑри пӗр ялта урнӑ чире пула карантин пулнине ҫирӗплетсе йышӑну тунӑ.
Ҫӗмӗрле муниципалитет округӗнчи пӗр территорире ӗнертенпе карантин. Мӗншӗнни паллӑ: Янташ ялӗнче тилӗ ами ҫынна тапӑннӑ. Каярахпа чӗрчун виллине тупнӑ. Хальхи вӑхӑтра тилӗрен шар курнӑ ҫын антираби терапийӗ витӗр тухать.
Карантин пулнӑ вӑхӑтра ялтан чӗрчунсене илсе тухма, зоопарк валли тытма юрамасть.
Чӑваш Енре хӑш-пӗр ялта пенсие палӑртнӑ кунран маларах валеҫме тытӑннӑ. Почта уйрӑмӗн ӗҫченӗсем пенсие тата соцтӳлевсене ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен пама тытӑннӑ.
Ку ҫак ялсенче ейӳ сарӑлас хӑрушлӑх пуррипе ҫыхӑннӑ. Вӗсем – Ҫӗмӗрле районӗнчи Автобус поселокӗ тата Анат Макарин ялӗ, Патӑрьел районӗнчи Вӑтаел тата Тутар Тимеш ялӗсем.
Раҫҫей почтин республикӑри уйрӑмӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ялсенче пурӑнакан 90 ҫынна пенсие маларах парӗҫ.
Паян, пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн физкультурӑпа спорт министрӗн ҫумне Ольга Букинӑна ӗҫрен кӑларнӑ. Йышӑнӑва республика ертӳҫи Олег Николаев алӑ пуснӑ.
Ольга Абрамовна 1960 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле районӗнчи Хутарта ҫуралнӑ. Чулхулари патшалӑхӑн педагогика университетӗнчен тата Чӑваш патшалӑх педуниверситетӗнчен вӗренсе тухнӑ.
«Пӗтӗмӗшле техника дисциплинисемпе ӗҫ» тата «Физкультурӑпа спорта вӗрентессин теорийӗпе меслечӗ» специальноҫа алла илнӗскер ӗҫ биографине пионервожатӑйран пуҫланӑ. Шупашкар хула администрацийӗнче физкультура, спорт тата туризм управленийӗн пуҫлӑхӗнче, Хӑвӑрт утассипе республикӑн спорт шкулӗн директорӗн ҫумӗнче тата ытти ҫӗрте тӑрӑшнӑ. 2021 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче вӑл Чӑваш Енӗн физкультурӑпа спорт министрӗн ҫумӗ пулса тимлеме тытӑннӑ.
2021 ҫулта пирӗн республикӑри тӑватӑ районта пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ 4G интернет ҫыхӑнӑвӗ валли 5 никӗс станцийӗ вырнаҫтарнӑ.
Иртнӗ ҫул Раҫҫейӗн Цифра аталанӑвӗн министерстви тата «Ростелеком» акционерсен обществи ҫӗршыври пӗчӗк ялсенче 1,2 пин никӗс станцийӗ вырнаҫтарнӑ, ҫав шутран 5-шне — Чӑваш Енре.
2021 ҫулта никӗс станцисене Ҫӗмӗрле районӗнчи Хӗрлӗ Октябрь тата Тури Кӑмаша, Елчӗк районӗнчи Энтепе, Вӑрмар районӗнчи Анаткасра, Пӑрачкав районӗнчи Никулино ялӗсенче туса лартнӑ.
Пӗлтӗр Красноармейски тата Ҫӗмӗрле районӗсем муниципалитет округӗсем пулса тӑнӑ. Вӗсем хыҫҫӑн ытти 19 район та ҫулталӑк вӗҫлениччен ҫак статуса илме хатӗррине пӗлтернӗ.
Ҫакна влаҫ органӗсене централизацилес тӗллевпе тӑваҫҫӗ. Ҫак статуса илсен ял тӑрӑхӗсен депутачӗсем пулмӗҫ, муниципалитет шайӗнчисем ҫеҫ юлӗҫ. Тӳре-шара ӗнентернӗ тӑрӑх, халӑхӑн пурнӑҫ шайӗ ӳсӗ. Управлени ӗҫӗсем хӑвӑртланӗҫ, яваплӑх тата финанс ресурсӗсем пӗр алӑра пулӗҫ.
Аса илтерер: республикӑри районсен пуҫлӑхӗсене халӑха суйлаттармалла тӑвасшӑн.
Бурят Республикинче Базыр Цырендашиев композиторпа тата педагогпа мӑнаҫланни, вӑл вара хӑй вӑхӑтӗнче Чӑваш Енре ӗҫленине ҫак йӗркесен авторӗ икӗ ҫул каялла пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Базыр Очирович — Бурят Республикинчи паллӑ композитор. Вӑл — сахал мар кӗвӗ-ҫемӗ авторӗ. Унӑн мӑшӑрӗ Инесса Павловна — чӑваш.
Базыр Цырендашиевпа мӑшӑрӗ 1950-1960-мӗш ҫулсенче пурӑннӑ. 1959-1963 ҫулсенче Базыр Очирович Ҫӗмӗрлери культура ҫуртӗнче илемлӗх ертӳҫи пулса ӗҫленӗ.
Халӗ ҫав ҫын пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ. Вӑл 86 ҫула кайнӑ.
Хӑй ӗмӗрӗнче Базыр Цырендашиев 400 ытла юрӑ кӗвӗленӗ.
Кӑҫал Республика кунӗ хӑш районта иртессине палӑртнӑ. Вӑл – Куславкка районӗ. Паллах, йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, Шупашкарта та уяв пулӗ.
Республика кунӗнче 30 ытла мероприяти иртмелле. Ҫав йышра, паллах, фейерверксен «Асамат» фестивалӗ те. Анчах юлашки икӗ ҫулта пандемие пула уяв ячӗпе салют яман.
Аса илтерер: 2019 ҫулта Республика кунӗ 2019 ҫулта - Улатӑр районӗнче, 2020 ҫулта – Хӗрле Чутай районӗнче, 2021 ҫулта Ҫӗмӗрле районӗнче иртнӗ.
+25.3 °C